علم در لغت به معنای دانستن و نقیض آن کلمه جهل عنوان شده است، [1] در مفردات آمده علم دریافتن حقیقت شیء است.[2]
حقیقت دانش نوری است که در پرتو آن، انسان، جهان را آنگونه که هست میبیند و جایگاه خود را در هستی مییابد، نور دانش مراتبی دارد که بالاترین آن نه تنها انسان را با راه تکامل خود آشنا میکند؛ بلکه او را در این مسیر حرکت میدهد و به مقصد اعلای انسانیت میرساند، از این روی علم و علم­آموزی در سیره معصومین بخصوص سیره نبیاکرم(ص) بسیار مورد تأکید قرار گرفته و از آن به شایستگی تجلیل شده است.

تشویق پیامبر(ص) به علم آموزی
در احادیث مأثور از رسولاکرم(ص) موارد بسیاری در تجلیل از علم و فضیلت علماء یافت میشود که ذیلاً به نمونههایی از آن اشاره میشود:

1/1طلب علم
رسولخدا(ص) فرمودند: «طلب علم در نزد خدا از نماز و روزه و حج در راه خدا برتر است.»[3] ایشان همچنین فرمودند: «یک ساعت علماندوزی بهتر از عبادت در دل شب است و یک روز علماندوزی بهتر از سه ماه روزه داری است».[4] پیامبرخدا(ص) طلب علم را بر هر زن و مرد مسلمانی واجب دانسته[5] آن را کفاره گناهان گذشته شخص معرفی کردهاند، [6] ایشان میفرمودند: «ملائکه بالهای خود را برای طالب علم پهن میکنند.»[7]

1/2 فضیلت علما
رسولخدا(ص) علماء را امینان خدا، [8] وارثان انبیاء[9] و نزدیکترین افراد به پیامبران معرفی کردهاند[10] و مسلمانان را به تعظیم و تکریم علماء توصیه میکردند و میفرمودند: «دانشمندان را گرامی بدارید؛ چرا که آنان وارثان انبیایند؛ پس هر که آنان را گرامی بدارد، خدا و پیامبرش را گرامی داشته است».[11] ایشان نگریستن به چهره عالم را عبادت عنوان کرده­، [12] مدادشان را افضل از خون شهدا دانستند.[13]
رسولخدا(ص) فضل عالم بر غیر خودش را مانند فضیلت پیامبر(ص) بر امتش معرفی کردهاند[14] و آنان را به مثابه ستارگان آسمان قلمداد کردند که در تاریکیهای خشکی و دریا، به کمک آنها راه را می­یابند و همینکه ستارگان ناپیدا شدند، ممکن است، هدایتیافتگان نیز راه را گم کنند.[15]

[1] -ابن منظور؛ لسان العرب، بیروت، دار صادر، چاپ سوم، 1414، ج12، ص417 و فراهیدی، خلیل بن احمد؛ کتاب العین، قم، چاپ دوم، 1409، ج2، ص152.
[2] - راغب اصفهانی؛ مفردات، دمشق- بیروت، دارالقلم- الدار الشامیه، چاپ اول، 1412، ص580.
[3] - المتقی الهندی؛ کنز العمال فی سنن الاقوال و الافعال، تحقیق شیخ بکری حیانی، تصحیح شیخ صفوة السقا، بیروت، مؤسسه الرسالة، 1989، ج10، ص134.
[4] - سیوطی، جلال الدین؛ الجامع الصغیر، بیروت، دارالفکر، چاپ اول، 1981، ج2، ص132 و کنزالعمال، پیشین، ج10، ص131.
[5] - کلینی؛اصول کافی، دارالکتب الاسلامیه، تهران، 1365ش، ج1، ص28 و دیلمی، حسن بن ابی الحسن؛ اعلام الدین، مؤسسه آل البیت(ع)، قم، 1408، ص81 و دیلمی، حسن؛ارشاد القلوب، قم، انتشارات رضی، 1412، ج1، ص165.
[6] -الجامع الصغیر، پیشین، ج2، ص621 و ابن ابی جمهور؛عوالی اللئالی، قم، انتشارات سیدالشهداء(ع)، 1405، ج4، ص74.
[7] -عوالی اللئالی، پیشین، ج4، ص74.
[8] - کنز العمال، پیشین، ج10، ص134.
[9] - اصول کافی، پیشین، ج1، ص32 و شیخ صدوق؛ امالی، قم، کتابخانه اسلامیه، 1363ش، ص60.
[10] - کنزالعمال، پیشین، ج10، ص134.
[11] - الجامع الصغیر، پیشین، ج1، ص212 .
[12] - عوالی اللئالی، پیشین، ج4، ص73 و ابن فهد حلی؛ عدة الداعی، دار الکتاب الاسلامیه، 1407، ص75.
[13] - شیخ طوسی؛ امالی، قم، انتشارات دارالثقافه، 1414، امالی صدوق، پیشین، ص521 و، ص168 و شیخ صدوق؛ من لا یحضره الفقیه، قم، جامعه مدرسین، 1413، ج4، ص398.
[14] - الجامع الصغیر، پیشین، ج2، ص213.
[15] - مسند ابن حنبل، بیروت، دار صادر، ج3، ص157، شهید ثانی؛ منیة المرید، قم، انتشارات دفتر تبلیغات، 1409، ص104 و مجلسی، محمد باقر؛ بحارالانوار، تهران، اسلامیه، ج2، ص25.

نظرات شما عزیزان:

نام :

آدرس ایمیل:

وب سایت/بلاگ :

متن پیام:

نظر خصوصی

 کد را وارد نمایید:

 

 

 

عکس شما

آپلود عکس دلخواه: